در مقاله قبلی به کاربران اینترنت و تاریخچه اینترنت در ایران اشاره کردیم٬ اما حالا نوبت این رسیده که اینترنت ایران رو از لحاظ فنی دقیقتر و بهتر بررسی کنیم.
وضعیت اینترنت فعلی در ایران به شکلی آزاردهنده شده که خیلی از افراد از سرعت و کیفیت اینترنت ارائه شده راضی نیستند٬ همچنین خدماتی که نسبت به قیمت ارائه میشوند اصلاً برابری نمیکنند و نسبت به بقیه کشورهای دنیا در جایگاه مناسبی نیستیم. برای همین تصمیم گرفتیم تا به طور جامع و کامل همه این موارد را بررسی کنیم شاید بفهمیم چه مشکلی بر سر راه است؟
اطلاعاتی که به دست آوردیم بر اساس آخرین آمار ارائه شده توسط مخابرات یا زیرساخت میباشد چرا که آخرین اخبار مبنی بر افزوده شدن به ظرفیت اینترنت کشور فقط در حد یک خبر بوده و اطلاعات بیشتری ارائه نشده است.
ورودیهای اینترنت کشور
پهنای باند ورودی به ایران از طریق فیبر نوری تامین میشود. تا سال ۱۳۸۴، قسمت عمدهٔ پهنای باند ایران از طریق کابل دریایی بین جاسک و فجیره تامین میشد که مجموع این ظرفیت ۴ استیام-۱ میشد (یعنی ۶۲۰مگابیت در ثانیه!) و به علت وابستگی به یک ورودی، قطعیهای عمده در اینترنت ایران به ویژه در ماه دی رخ میداد (البته اینکه قطعیها در دی ماه رخ میداد احتمالاً برای هزینه اجاره آنها در سال جدید میلادی میتواند باشد!).
در بین این سالها ایران به دنبال افزایش درگاه ورودی اینترنت بود تا سال۱۳۸۸، ایران تعداد مبادی اینترنت خود را به ۹ عدد افزایش داد به شکلی که با تمام کشورهای همسایه به جز پاکستان، فیبر ارتباطی داشت که با استناد به این خبر (فریز شده)٬ تا شهریور ۱۳۸۸ ظرفیت به ۹۱ استیام-۱ رسید (معادل ۱۴هزار و ۱۰۵ مگابیت یا حدود ۱۴گیگابیت در ثانیه). به علاوه ایران در همان سال خبر (فریز شده) از پیوستن به شبکه فالکون را داد؛ این خبر به این معنی است که ظرف پانزده سال بعدی، ایران میبایست مستقیماً به شبکه فیبرنوری جهانی (فلگ) بپیوندد.
اما این افزایش ظرفیت چگونه پیش میرود؟ با جستجوهای مختلف به دو خبر برای سال ۱۳۹۱ (فریز شده) و ۱۳۹۲ (فریز شده) رسیدم که البته خبر ۱۳۹۲ نقل قول از خبر ایسنا در ۱۳۹۱ بود.
لیستی از درگاههایی که ایران با آنها کار میکند (گردآوری شده توسط کاربران):
- فلگتل انگلیس
- تلیا سوئیس
- عمان
- سوپرآنلاین ترکیه
- ایتالیا
- دلتا تلکام آذربایجان
- آمریکا
- هند
- آلمان
و لیست درگاهها و ظرفیت آنها در سال ۱۳۹۱ به شرح زیر است:
- چابهار (فالکون): ۶۴
- چابهار (پیشگامان): ۶۴
- بندرعباس: ۵۵
- آستارا: ۵۶
- نوردوز: ۶۴
- بازرگان: ۹۶
- سه رود: ۶۴
- جاسک: ۴
- *بوشهر: ۶۴
خب تا اینجا مجموع ۴۶۷ استیام-۱ با صحبتها برابر بود (ستاره به معنای این است به نظر بوشهر در سال ۱۳۹۲ راه افتاده است):
کریمی در عین حال عنوان کرد: از طریق 9 درگاه اینترنتی کشور ظرفیتی معادل ۴۶۷ استیام-۱ تامین میشود و قرار است در آینده نزدیک ظرفیت مرز آستارا تا ۷۲ استیام-۱ و نوردوز تا ۶۴ استیام-۱ افزایش پیدا کند.
وی همچنین اظهار کرد: طبق برنامهریزیها درگاه بوشهر نیز با ظرفیتی حدود ۶۴ استیام-۱ به فعالیت خواهد پرداخت و بدین ترتیب طی ماههای آینده ۲۰۰ استیام-۱ به این ظرفیت افزوده خواهد شد.
و طبق ادامه صحبت یعنی مجموعاً در آینده نزدیک به ظرفیت آستارا ۱۶ استیام-۱ و نوردوز صفر استیام-۱ استفاده کنند! چون خود نوردوز ۶۴ استیام-۱ بود.آخرین اخبار (فریز شده) در مرداد ماه ۱۳۹۲ حاکی از آن است ظرفیت اینترنت کشور به ۵۲۷ استیام-۱ رسیده است و در خبری دیگر (ایسنا) (فریز شده) در مهرماه امسال هم وزیر ارتباطات دستوری مبنی بر افزایش ظرفیت به ۱۰۰گیگابیت (معادل ۶۶۰ استیام-۱) طی ۱۰۰ روز داد٬ که وزیر ارتباطات در ۲۵ آذر اعلام کرد ظرفیت اینترنت به ۱۰۰گیگابیت رسیده است و از ۷برابر کردن این ظرفیت خبر داد.
نکته جالب در این اخبار این است که پهنای باند افزوده شده را ۶۴ استیام-۱ میدانند (احتمالاً بوشهر فعال شده است)
ظرفیت اینترنت کشورمان با 10 گیگابیت بر ثانیه افزایش برابر با ۶۴ استیام-۱ از ۷۳ گیگابیت بر ثانیه برابر با ۴۶۳ استیام-۱ به ۸۳ گیگا بیت بر ثانیه برابر با ۵۲۷ استیام-۱ افزایش یافت.
ولی در آبان ۱۳۹۱ ظرفیت کشور برابر با ۴۶۷ استیام-۱ اعلام شده٬ یعنی از پارسال تا امسال ۴ استیام-۱ هم کم شده؟
عرضه و تقاضا
در آبان ۱۳۹۱، مجموع پهنای باند ایران از طریق این ۸ درگاه مختلف برابر با ۴۶۷ استیام-۱ اعلام شد که معادل ۷۲،۶۲۷ مگابیت در ثانیه است و در مرداد ماه ۹۲ مجموع پهنای باند به ۵۲۷ استیام-۱ رسید که معادل ۸۱٬۶۸۵ مگابیت در ثانیه میباشد و در آذر ۹۲ مجموع پهنای باند به ۶۶۰ استیام-۱ یعنی معادل ۱۰۲٬۴۰۰ مگابیت رسیده است.
آمار متما در پست قبلی منتشر شد٬ حالا وقت آن رسیده با این اعداد بازی کنیم.
تعداد اشتراک DSL برابر با 3274600 اعلام شده است٬ اگر همه این اشتراکها ۱۲۸ کیلوبیت باشند٬ نیاز به پهنای باند ۴۰۹٬۳۲۵ مگابیتی (معادل ۴۰۰گیگابیت و ۲۶۴۰ استیام-۱) میباشد. اگر ظرفیت فعلی را تقسیم بر مشترکان DSL کنیم به هر اشتراک ۳۲ کیلوبیت میرسد.
حال اگر اشتراک اینترنتهای پرسرعت را حساب کنیم چه عددی به دست میآید؟ اگر هر کدام فقط ۱۲۸کیلوبیت سرعت داشته باشند نیاز به پهنای باندی ۸۴۲٬۶۷۸ مگابایتی (معادل ۸۲۲ گیگابیت و ۵۴۳۶ استیام-۱) میباشد. اما اگر ظرفیت فعلی را تقسیم بر مشترکان اینترنت پرسرعت کنیم عدد فاجعه بار ۱۵ کیلوبیت بدست میآید.
این میزان بدون احتساب DialUp و GPRS محاسبه شده است اما سرعت ۱۲کیلوبایت یعنی فاجعه که اینترنت پرسرعت از سرعت استاندارد DialUp هم کمتر باشد. با احتساب همه موارد و حداقل ۷۰ کیلوبیتی برای هر اشتراک به عدد ۲٬۲۴۴٬۸۲۰ مگابیت (معادل ۲۱۹۲ گیگابیت و ۱۴۴۸۲ استیام-۱) میباشد و با محسابه ظرفیت فعلی نسبت به مشترکان کلی ۳کیلوبیت به دست میآید.
مشخصاً رابطه عرضه و تقاضا اینجا برابری ندارد٬ یعنی اینجا طبق حداقلترین سرعت ممکن برای کاربران DSL نسبت به ظرفیت کل کشور در پارسال ۵۶۳٪ است٬ در واقع ۵.۵برابر ظرفیت کل کشور (بدون احتساب هیچ چیز دیگری که طبعاً این عدد خیلی بالاتر خواهد بود) فقط اشتراک DSL فروخته شده٬ با احتساب اینترنتهای پرسرعت به ۱۱۶۰٪ میرسیم! و این یعنی نیاز به توسعه حداقل ده برابری ظرفیت کل اینترنت کشور داریم حتی هفت برابر هم بازم پاسخگوی اشتراکهای فعلی نیست!
هرچند که طبق برنامه پنجم توسعه تا سال ۱۳۹۴ باید نیمی از خانوارها به اینترنت ۵۱۲کیلوبیت دسترسی پیدا کنند و این یعنی یعنی تا سال ۹۴ بدون احتساب مشترک جدید باید ۲٬۵۵۲٬۱۷۵ مگابیت (معادل ۲۴۹۲گیگابیت و ۱۶۴۶۵ استیام-۱) به کاربران خانگی پهنایباند تخصیص داده شود که پهنایباند فعلی تنها ۴٪ این مقدار است.
درباره اینکه چرا بالاتر٬ نسبت به پهنای باند پارسال سنجیدیم به خاطر گفته وزیر ارتباطات بود که افزایش پهنای باند فعلی تأثیری روی مشترکین فعلی ندارد٬ فقط باعث پذیرش مشترکین جدید میشود.
به گزارش تابناک (فریز شده) قیمت هر استیام-۱ برای زیرساخت حدود ۴۰۰۰دلار است (معادل ۱۲میلیون تومان) اما قیمت فروش آن به داخل کشور ۳۷میلیون و پانصد هزار تومان (۳۱۲٪ افزایش قیمت).
یعنی در حال حاضر ۵۲۷ استیام-۱ حدود ۶میلیارد و ۳۲۴ میلیون تومان هزینه و ۱۳میلیارد و ۴۳۸ میلیون سود دارد٬ اگر سود را منصافهتر حساب کنیم (۲۰٪) با ۱۲میلیارد و ۱۷۳ میلیون میتوان ۱۰۱۴ استیام-۱ دیگر خرید! اما با این حساب همین قیمت فروش هر استیام-۱ اینترنت ۱مگابیت واقعی با قیمتی حدود ۲۴۲هزار تومان (ماهانه ۲۱ هزار تومان) حساب میشود اما از آنجا که ارائه دهنده هم نیاز به سود بالاتری دارد انواع محدودیتها را اعمال میکند.
مهدی اخوان بهابادی، دبیر شورای عالی فضای مجازی در گفتگویی که در تاریخ ۲۲تیر۱۳۹۲ با خبرگزاری ایسنا انجام داد٬ درباره قیمت اصلی خرید پهنای باند توسط شرکت ارتباطات زیرساخت گفت که «خرید پهنای باند در ایران هفت یا هشت برابر نُرم دنیا برای شرکت توزیع کننده اینترنت و شرکت خصوصی ما تمام میشود.» وی با تاکید بر اینکه برای بهبود اوضاع عرضه خدمات اینترنت در ایران، ورود بخش خصوصی لازم و ضروری است و هرچه دولت کمتر در تصدیگری وارد شود بهتر است، گفت:
قیمت پهنای باند یک مگابیت برثانیه به صورت اختصاصی در منطقه در گرانترین حالت حدود ۱۵ یا ۱۶ دلار است، با این یک مگابیت حدود ۳۲۰ گیگابایت دانلود میشود و این در منطقه قیمتش ۱۵ یا ۱۶ دلار است. ما کاری به قیمت خرید شرکت ارتباطات زیرساخت نداریم اما در نهایت این پهنای باند در داخل کشور حدود ۲۵۰ هزار تومان فروخته میشود. حالا شما پیدا کنید پرتقال فروش را…
ولی چرا ارائه دهندگان اینترنت از شبکه ملی اطلاعات خوشحال میشوند؟ هر شرکت ۳حالت دسترسی دارد (اینترانت-ملی-اینترنت) به این صورت که ترافیک شما گاه ممکن است صرف سرورهای همان ارائه دهنده اینترنت خودتان شود و گاه دیگر رقبای ایرانی و گاه خارج از ایران. حالت اول که مجانی محسوب میشود٬ حالت دوم هم طبعاً قیمت بسیار پایینتری نسبت به اینترنت دارد. پس اینجا یعنی قیمت اینترنت ارائه شده به کاربر باز هم پایینتر است.
توزیع کنندگان
همانطور که میدانید در ایران علاوه بر مخابرات٬ ۱۱شرکت خصوصی (یا شبه خصوصی) PAP (ندا) داریم:
- آریا رسانه تدبیر: شاتل
- عصر انتقال دادهها: عصر تلکام
- انتقال دادههای رهام داتک: داتک
- دادهپردازی فنآوا: فن آوا
- پارسان لین ارتباطات: پارسآنلاین
- شرکت لایزر: لایزر
- انتقال دادههای آسیاتک: آسیاتک
- داده گستر عصر نوین: هایوب
- کارا امین ارتباط
- پیشگامان توسعه ارتباطات: پیشگامان
- انتقال دادههای ندا گستر صبا: صبانت
یک بررسی سطحی توی سرویسها کردیم – سرویسهای محدود با حجم ۳گیگ و پرحجم با ۳۰ گیگ در نظر گرفته شدهاند٬ قابل ذکر است که در سرویسهای مشابه (مثلاً حجم مشابه) اگر یافت نشد به آنها یک گیگ حجم اضافه (۴۵۰۰تومان) اضافه کردیم در قیمت.
حال میتوان دریافت که اغلب شرکتها درآمد خود را از حجم اضافهای که به کاربران میفروشند یعنی در واقع همان پهنای باندی که مشترک بین سه حالت است به قیمت اینترنت بفروشند٬ برای همین سرویسهای اولیه که ارائه میشوند تقریباً در یک رنج قیمت رقابتی هستند جز حالتی که در حجم بالا سرویس بگیرید. در واقع روی سرویسهای محددوی که معرفی کردیم ۳گیگ حجم خود (۱۲هزار تومان حجم اینترنت + آبونمان + پورت) را حساب میکنند.
همینطور در مورد سرویسهای نامحدود اقدام به محدودیتهای خاص خود کردهاند٬ اول اینکه در این حالت سرویس دقیقاً به همان اندازهای خواهد بود که ذکر شده (یا شاید کمتر) و محدودیت دانلود در مقیاس بالاتر دارند (مثلاً بعد از یک حجم خاص سرعت شما به مقدار خاصی محدود شود) یا اینکه همین سرویس را به چند مدل نامحدود تبدیل کردهاند! (چند مدل نامحدود داریم؟!)
بعضی از شرکتهای ارائه کننده اینترنت اقدام به ارائه بستههای ویژه برای جذب کاربران بیشتر کردهاند٬ اما تقریباً هیچ شرکتی به فکر کاربر فعلی خود نیست٬ بعد از جذب دیگر خبری از بستههای جذاب نیست٬ اما قبل از دریافت سرویس همه چیز وسوسه کننده است! حتی شرکتها پای خود را از این فراتر گذاشتهاند و به تجارت مودم نیز روی آوردند تا سود بیشتری نصیبشان شود. طبعاً در این بین کاربران سطح پایین که همیشه میخرند٬ کاربران سطح متوسط با پلنها و آفرها وسوسه میشوند و کاربران سطح بالا هم مجبورند که بسازند چرا که سرویس از شرکتهایی دریافت میشود که یکی از یکی دیگر بدتر است!
جالب اینجاست که پس از آغاز ارائه سرویس اینترنت پر سرعت توسط شرکت مخابرات ایران، این شرکت با وجود خصوصی بودن در دی ماه ۱۳۹۰ اقدام به تبلیغات خدمات اینترنت پرسرعت خود از طریق شبکه خبر جمهوری اسلامی ایران در تلویزیون دولتی ایران نمود که این موضوع اعتراض شرکتهای خصوصی رقیب را برانگیخت. این شرکتها، مخابرات و زیرساخت را عامل گرانی یا مشکلات اینترنت در ایران میدانند. در عین حال بر اساس مصوبه ۱۰۶ شورای رقابت در مناطقی از کشور که شرکتهای PAP آمادگی فعالیت دارند، شرکت مخابرات مجاز به بهرهبرداری بیش از ۱۰ درصد از ظرفیت بازار نمیباشد اما برخی شرکتهای ارایهدهنده خدمات اینترنتی ادعا میکنند به علت عدم همکاری مخابرات استان تهران این مصوبه در عمل اجرا نمیشود و حتی دیده شده در بعضی مراکز مخابراتی برای دریافت خط تلفن حتماً باید از مخابرات نیز اینترنت بگیرید!
نکته قابل توجه این است که شرکت مخابرات ایران در ارزیابی سازمان تنظیم مقررات رادیویی در شهریور ماه ۹۲ در بین ارایه دهندگان اینترنت پرسرعت در کشور رتبه آخر را کسب کرد. این ارزیابی براساس پارامترهایی همانند میزان کیفیت خدمات، میزان پایبندی، تعهد اپراتورها به قوانین و مقررات و مصوبات کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات، شکایت ثبت شده از سوی مشترکان و غیره بوده است.
سرعت اینترنت
یکی از مشکلات اصلی کاربران٬ که اغلب اوقات با آنچه فروخته شده مطابقت ندارد! ابتدا یک بررسی کنیم با کشورهای مختلف! هرچند که دیگر همه میدانند در سال ۱۳۹۱ از بین ۱۷۸ کشور در رتبه ۱۶۳ قرار داشت و همه خستهاند از مقایسه! و از طرفی نمیتوان سرعت اینترنت درون ایران سنجید چرا که اینگونه سرعت اینترانت مشخص میشود تا اینترنت!
در حال حاضر بر اساس آمار NetIndex ایران با میانگین دانلود ۲.۵۲مگابیت (تست شده از یک میلیون آیپی) در سال ۲۰۱۳ در مقام ۱۷۳ و با میانگین آپلود ۱.۱۱ مگابیت در مقام ۱۶۷ در بین ۱۸۸ کشور قرار دارد!
هرچند این بهبود نتایج بیشتر به این مرتبط میشود که اسپیدتست چندین سرور در ایران دارد و احتمالاً خیلی از کاربران با این سرورها در بستر شبکه ملی (اینترانت) تست سرعت گرفتهاند و بالا بودن سرعت اینترانت باعث افزایش میانگین سرعت اینترنت شده! اما در لیست مذکور ۱۵ کشور از ایران پایینتر هستند:
- پاکستان: ۰.۰۸ مگابیت کمتر
- مصر: ۰.۲۷ مگابیت کمتر
- گینه: ۰.۳ مگابیت کمتر
- سوازیلند: ۰.۳۸ مگابیت کمتر
- بوتسوانا: ۰.۴۳ مگابیت کمتر
اختلاف ۵رتبه پایینتر (بوتسوانا) تا ۵۰ کیلوبایت و تا رتبه دهم (کوبا) تا ۱۰۰ کیلوبایت است٬ در واقع احتمالاً اگر سرعت اینترنت خارجی معیار میشد شاید جزو چند کشور آخر بودیم٬ همانطور که میبینید هم بعضی کشورها به قدری ناشناختهاند که برای آشنایی بیشتر با آنها لینک گذاشتیم!
بر اساس تستهای انجام شده پنج آیاسپی برتر از لحاظ دانلود به صورت زیر میباشد:
- آریانا گستر آپادانا: ۴.۵۷ مگابیت در ثانیه
- شبدیز تلکام: ۳.۴۴ مگابیت در ثانیه
- داده گستر عصر نوین (هایوب): ۳.۳۶ مگابیت در ثانیه
- رسپینا: ۳.۳۰ مگابیت در ثانیه
- عصر انتقال دادهها (عصر تلکام): ۳.۳۴ مگابیت در ثانیه
اما متما چه میگوید؟ آمار سرعت دانلود (کیلوبیت) از اول فروردین ۱۳۹۲ تا سال بعد را به صورت زیر اعلام میکند:
- نداگستر صبا: ۹۶۲۲
- NETWORK FOR CONNECTED TO INTERNET – نامشخص: ۷۵۳۶
- DATA COMMUNICATION AFFAIRS – ارتباطات زیرساخت؟: ۷۴۳۹
- مخابرات همدان: ۷۱۵۷
- PARADISE COMPUTER & INFORMATION CENTER KARAJ TEHRAN – نامشخص: ۶۸۷۱
- TELECOM FEED IRANIAN CO. (PRIVATE JOINT STOCK) – نامشخص: ۶۵۹۲
- ENGLISH NEWS – نامشخص: ۴۱۹۹
- دانشگاه فردوسی مشهد: ۴۰۷۷
- دانشگاه آزاد ساوه: ۳۸۲۴
- EDUCATIONAL PURPOSE – نامشخص: ۳۷۱۵
به نظر میرسد هرچقد آیاسپی ناشناختهتر باشد (و مشتری کمتر داشته باشد) سرویسهای بهتری ارائه میدهد اما به محض سرازیر شدن کاربران شرکت شروع به اورسل کردن میرود و کسی به فکر کیفیت محصولی که فروخته شده نیست!هرچند با توجه به آمار پهنای باند کل کشور میتوان فهمید که چرا واقعاً سرعت اینترنت به حالتی درآمده که از صبح تا شب از حالت خیلی خوب به خیلی بد تغییر میکند٬ درحالی که شب هیچ وقت به کیفیت مطلوب اینترنت خود نخواهید رسید! از طرفی بر اساس آمار متما فقط نداگستر به نظر سرعت خوبی دارد (احتمالاً برای اینکه سرور تست داخل خود دیتاسنتر این شرکت قرار دارد! اگر نباشد هم باز هم بر بستر اینترنت ملی خواهد بود و اینجوری تست اینترانت محسوب میشود تا اینترنت) بقیه لیست خبری از دیگر شرکتهای خصوصی نیست!
در این اینفوگرافی که ترجمه و محلی شده قیمت اینترنت ارائه شده در دنیا را میتوانید ببینید (نسخه اصلی):
کیفیت
اما ماجرا فقط به سرعت ختم نمیشود٬ اینترنت ایران مشکلات دیگری دارد٬ بسته شدن ویپیان در مهرماه ۱۳۹۰ به دستور کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه انجام شد و در تیرماه ۱۳۹۲ شکست پروژه ویپیان قانونی اعلام شد٬ چرا که فقط ۲۶ شرکت برای این سرویس درخواست دادند.
همینطور در اردیبهشت ماه امسال٬ به صورت کاملاً هوشمند تمام اتصالات به خارج از کشور بیش از دو دقیقه٬ قطع میشد! البته بعد از گذشتن چندماه بعضی از ارائه کنندگان اینترنت این محدودیت را حذف کردند. در مهرماه هم SSL جستجوی گوگل را غیرفعال کردند٬ بر اساس اطلاعاتی که گوگل ارائه کرده٬ در این مورد DNS گوگل روی 216.239.32.20 تنظیم شده که مربوط به nosslsearch.google.com می باشد و با اینکار امکان جستجوی محرمانه و شخصی را از کاربر به طور مستقیم گرفتهاند.
حتی مهدی اخوان بهابادی، دبیر شورای عالی فضای مجازی در ادامه گفتگوی در تاریخ ۲۲تیر۱۳۹۲ با ایسنا٬ درباره محدودیتهای امنیتی برای کاهش سرعت و دسترسی به اینترنت گفت:
من معتقدم این موضوع نیاز به پوشاندن ندارد و همه مردم این را میپذیرند و باید اعلام کنیم مردم هم میپذیرند و منطقی هستند. بدیهی است در بازههای زمانی کوتاهی به دلیل موضوعات امنیتی محدودیتهایی اعمال میشود که در این دوره واقعا حداقل محدودیتها اعمال شد و این بار جزو معدود دفعاتی بود که نقل و انتقال پیامکهای حتی در روز انتخابات محدودیت نداشت و اینترنت حتی در روز انتخابات قطع نشد و ما هم خوشحالیم از این موضوع اما کاهش سرعت در برخی مقاطع زمانی موضوعی است که مردم هم متوجه میشوند و خیلی هم نیاز به پوشاندن آن نیست حتی ما از این موضوع دفاع میکنیم چرا که به هر حال ملاحظات امنیتی مختلفی وجود دارد که گاه دستگاههای امنیتی مجبور میشوند این محدودیتها را اعمال کنند.
در کل٬ وضعیت اینترنت در ایرانی به حالت دشوار درآمده که با قطعیهای مکرر و سرعت کم٬ عدم پاسخگویی نهادها٬ مشکلات عدیده دسترسی به اینترنت٬ قیمت گزاف همه و همه باعث میشود تا کار کردن با اینترنت در ایران با کار کردن در معدن در یک سطح قرار بگیرد! هرچند تا زمانی که همفکران این افراد هستند که معتقدند گوگل باید فیلتر شود٬ نمیتوان امیدی به بهبود داشت! چرا که فکر میکنم خیلی از مسئولین و افراد٬ اینترنت را ابزاری تشریفاتی و لوکس (نه ضروری) میدانند که وجود آن نشان از لطف مسئولین است!
با سلام
تنها دست آوردی که توی این سی وچند سال عمرم بهم رسیده سختی و مشکلات زیاد+تلف شدن عمرم+از بین رفتن اعصابم و…
اگه قدرت میداشتم…
ممنون و تبریک میگم
یکی از بهترین مقالات وب فارسی در این حیطه رو نوشتید، یه کار ژورنالیستی اصیل.
راجع به اینترنت ایران من هم معتقدم که قضیه بیشتر جنبهی امنیتی داره و یه عده بیسواد و نزدیکبین در این زمینه تصمیم میگیرن و واقعا فرصتها و بسترها رو نمیبینن. بدتر از همه اون مسئولینی هست که پررو پررو میان راجع به خوب بودن و مناسب بودن اینترنت ایران اظهار نظر میکنن (بعضا فقط به خاطر اینکه یه بار خارج رفتن هتل هیلتون اینترنتش مثل ایران گرون بود!)