رویدادها و جوایز
بیایید از کالیفرنیا شروع کنیم، جایی که استارتاپ قاهره به نام Si-Ware Systems برندهی جایزهی پریزم (Prism) شد. Si-Ware یکی از استارتاپهای ناشناختهی مصر و منطقهی خاورمیانه به شمار میآید. این جایزه مهر تاییدی بر قدرت فنی این شرکت در زمینهی طراحی تراشه است؛ چیزی که خیلیها به اشتباه فکر میکنند فراتر از قابلیتهای این منطقه است. Si-Ware همچنین بسیار سودآور است، ویژگی که مطمئنا در آینده تاثیر گذار خواهد بود.
در بارسلونا ۱۴ استارتاپ عربی در کنفرانس (4YFN (4 Years from Now شرکت کردند. استارتاپها هیچ ترتیب خاصی نداشتند: eTobb, Presella, KarTag, friendshippr, The Nawaya Network, Apstrata, Eastline Marketing, eventtus, Talfen, Zawarib, FOO, Bey2ollak, Shoop, و Sweepz.
شاید میتوان از این موضوع این طور برداشت کرد که استارتاپهای عرب، اروپا را بهترین جا برای سرمایه گذاری خارج از کشور میدانند. Samer Karam که بنیانگذار برنامهی Seeqnce است، نقش کلیدی را به عنوان شخصیتی مهم در زمینهی کارآفرینی منطقه ایفا میکند.
در ایران نیز پنجمین جشنوارهی سالانهی وب در فوریه برگزار شد و هزاران نفر در این برنامه شرکت کردند. امیر بزرگزاده از این رویداد به عنوان کانونی برای گردهمایی جامعهی جوان تکنولوژی ایران یاد میکند. ایران فراتز از آنچه که تصور میشد، عمل میکند و لیست برندگان ۲۰۱۴ این جشنواره گواه این موضوع است.
همچنین تهران میزبان استارتاپ ویکند دیگری در ماه فوریه بود. در واقع استارتاپ ویکند به صورت محلی در همهی نقاط این منطقه برگزار میشود؛ امان یکی دیگر از میزبانان این رویداد بود، کویت برای دومین بار میزبان بود. و دمشق نیز اولین میزبانی خود را برای این رویداد در ماه فوریه تجربه کرد. البته باید به دمشق اشارهی ویژه کرد، چراکه با وجود هرج و مرجهای داخلی باز هم مردم برای ساختن دور هم جمع میشوند.
MIT Media Lab نیز توجهات بسیاری را در ابوظبی به خود جلب کرد. مردم از نقاط مختلف این منطقه دراین کارگاه شرکت کردند.
فرید عرب سازمانی را به نام Webdays تشکیل داده است که کار آن برگزاری رویدادهایی برای ترویج کارآفرینی در منطقه است.
نقاط عطف
یکی از استارتاپهای موفق عربی، Hsoub است که پیشگام برای ترویج و توسعهی وب عربی است. نکتهی قابل توجه این است که این شرکت تا به حال سرمایه گذار خارجی نداشته و تیم تشکیل دهندهی آن بین کشورهای انگلیس، سوریه، فلسطین، مصر و افریقای جنوبی پخش شده است.
InstaPush اولین سرویس عربی بود که با Zapier ادغام شد. این سرویس این امکان را به کاربران میدهد که نوتیفیکیشنهای اسمارت فون خود را سریع دریافت کنند.
Flat6Labs و Tamkeen Capital دیگر استارتاپهای مصری هستند که جایگاه خود را در منطقه تثبیت کردهاند.
۵ استارتاپ اول شرکت Tamkeen Capital تقریبا مستقل شدند و Tamkeen نیز شرکتی با سرمایه گذاران متحد را به اسم Raneen Square در کویت افتتاح کرد.
eSpace نیز پروژهای مشترک با گوگل و فارغ التحصیلان دانشگاه الکساندریا است که پورتالی برای انتخابات ۲۰۱۴ ترکیه تهیه کردهاند. مهندسان مصری مسئول توسعهی این سایت هستند. البته آنها دیگر استارتاپ محسوب نمیشوند چراکه از سال ۲۰۰۰ شروع به کار کردهاند. برای مهندسان مصری مهم است که بتوانند خودشان استارتاپهای فناوری را برپا کنند.
سرمایه گذاریها
مراکش دومین سایت بزرگ خود را به نام Bikhir به ارزش ۲.۱ میلیون دلار معرفی کرد. Bikhir بخشی از گروه رسانهای Schibsted است که این موضوع خود تایید بر حرکت پا به پای استارتاپهای منطقه با شرکتهای بزرگ است.
شرکت ترکیهای Doga Venture اعلام کرد که قصد دارد در استارتاپهای تکنولوژی عربها سرمایه گذاری کند. پیشنهاد آنها سرمایه گذاری بین ۷۵ هزار دلار تا ۱۵۰ هزار دلار برای ۵٪ تا ۱۲٪ سهم مساوی است.
Enterprise Qatar اعلام کرد که قصد دارد بودجهای ۱۰۰ میلیون دلاری را برای کمک به استارتاپهای قطری در نظر بگیرد. این خود نشاندهندهی این است که منطقهی خاور میانه اهمیت استارتاپها را برای آیندهی خود درک کرده است. البته قطر نیز مانند دیگر کشورهای حوزهی خلیج فارس با قانون مالکیت محلی ۵۱ درصدی رو به رو است که مانع از سرمایه گذاری مهاجرین میشود.
چندی پیش نیز کویت اعلام کرد که بودجهی ۷ میلیارد دلاری را برای استارتاپها در نظر گرفته است که البته هنوز هم در دست بررسی است. با وجود قانون مالکیت محلی ۵۱ درصدی حرکت دولتهای عرب به کندی صورت میگیرد.
با وجود اخباری که از ورود سرمایه گذاران و استارتاپهای خارجی به منطقه میشنویم، سرمایه گذاران محلی، کارآفرینان و دولتها باید تلاش بیشتری کنند تا جایگاه خود را از دست ندهند، در غیر این صورت بازندهی این میدان خواهند بود.