رمزنگاری حافظه جانبی در اوبونتو

اگر با دنیای نرم‌افزارهای آزاد/متن باز آشنا باشید بدون شک نام توزیع اوبونتو به گوش شما خورده است، این توزیع یکی از کاربر پسندترین توزیع‌های گنو/لینوکس است که توانسته رشد خوبی در جذب کاربران تازه‌کار و عادی داشته باشد، در ایران نیز این سیستم‌عامل کاربران زیادی دارد و جامعه مجازی بسیار خوبی در کنار آن شکل گرفته است، شرکت کنونیکال نیز انصافا به خوبی از این توزیع محبوب پشتیبانی می‌کند، به همین منظور امروز قصد داریم فرآیند رمز‌گذاری کردن حافظه فلش مموری و هارد اکسترنال را در اوبونتو بررسی کنیم.

هر روزه شاهد بیشتر شدن حجم اطلاعات مهم حیاتی هستیم، این اطلاعات ممکن است شامل عکس‌های خانوادگی باشد یا اینکه اسناد مهم تجاری و تحقیقاتی را تشکیل دهد، از طرف دیگر هاردهای کامپیوتر دیگر کفاف ذخیره سازی تمام اطلاعات را نمی‌کنند، در این بین فلش مموری و هاردهای اکسترنال به کمک آمده‌اند تا فرآیند نگه‌داری و انتقال اطلاعات را ساده‌تر کنند، با این حساب اگر فلش مموری که اطلاعات مهمی داخل آن ذخیره شده است به دست افراد نااهل بیافتد ممکن است اتفاقات ناخوشایندی بیافتد و وظیفه کاربر است تا در حفظ این اطلاعات کوشا باشد.

فرآیند رمزگذاری که امروز به آن می‌پردازیم باعث می‌شود تا پس از هر بار اتصال فلش مموری به پورت یو‌اس‌بی از کاربر گذرواژ‌ه‌ای را که مشخص کرده است پرسیده شود تا اطلاعات شخصی کاربر از هر لحاظ امنیت داشته باشد. ناگفته نماند که در این آموزش از پروتکل رمزگذاری Linux Unified Key Setup استفاده شده است و با این حساب کاربران سایر سیستم‌های‌عامل به حافظه‌ای که از این طریق رمزگذاری شده باشد دسترسی ندارند، البته با هر توزیع گنو/لینوکسی که از میزکاری گنوم (GNOME)‌ استفاده می‌کند قادر هستید از این پروتکل رمزگذاری بهره بگیرید.

مراحلی که باید انجام دهید:

در ابتدا باید پکیج نرم‌افزاری Cryptsetup را دانلود و نصب نمایید. برای اینکار دستور زیر را در ترمینال وارد کنید:

‎sudo apt-get install cryptsetup‎

پس از وارد نمودن گذرواژه کاربر روت، فرآیند نصب آغاز می‌شود، اکیداً‌ توصیه می‌کنیم قبل از اینکه از این مرحله گذر کنید، حتماً‌ از اطلاعات ذخیره شده بر روی فلش مموری یا حافظه خود نسخه پشتیبان تهیه کنید چرا که در آغاز فرآیند رمزگذاری یک‌بار اطلاعات فلش مموری شما به طور کامل پاک می‌شود.

فرآیند رمزگذاری حافظه

برای رمزگذاری یک درایو ابزار Disk Utility را از منوی Dash انتخاب کنید. این ابزار به صورت پیش‌فرض در توزیع اوبونتو نصب شده است و ممکن است با نام Disk نیز شناسایی شود، اگر به هر دلیلی به آن دسترسی ندارید پیشنهاد می‌کنیم پکیج gnome-disk-utility را از مخازن اوبونتو نصب کنید.

پس از وارد شدن به ابزار Disk، فلش مموری یا هارد دیسک اکسترنال خود را انتخاب کنید. دقت داشته باشید حتماً‌ درایوری انتخاب شود که قرار است آنرا رمزگذاری کنید، اگر در این انتخاب دچار اشتباه شوید به راحتی درایو دیگری را فرمت کرده و اطلاعات آنرا از دست می‌دهید.

پس از اینکه درایو مورد نظر خود را انتخاب کردید گزینه Unmount Volume را از قسمت سمت راست انتخاب کنید، تا زمانی که درایو شما در حالت Mount قرار داشته باشد قادر به فرمت کردن آن نخواهید بود. در بیشتر مواقع فلش مموری‌ها تنها یک پارتیشن دارند اما در این قسمت قادر هستید پارتیشن‌های دیگری بسازید، برای مثال می‌توانید یک پارتیشن رمز‌گذاری شده بسازید و پارتیشن دیگری بدون رمز و در دسترس داشته باشید.

در این مرحله گزینه Delete یا Format را انتخاب کنید و در قسمت Type حالت Encrypted را فعال نمایید. پس از مشخص کردن نام فلش مموری و تعیین گذرواژه در قسمت passphrase و تایید مجدد آن گزینه Format را انتخاب کنید. پیشنهاد می‌کنیم قبل از فشردن گزینه Format یک‌بار دیگر تمام تنظیمات را بررسی کنید، اگر موردی را در این مرحله اشتباه تنظیم کرده باشید دیگر امکان برگشت وجود ندارد.
در خصوص انتخاب گذرواژه نیز موارد امنیتی را رعایت کرده و از گذروا‌ژه‌های کوتاه و قابل حدس نظیر تاریخ تولد و شماره تلفن خودداری کنید. اگر تمامی مراحل را به خوبی انجام داده باشید فلش مموری شما به صورت رمزگذاری شده فرمت می‌شود. به این ترتیب هنگامی که مجدد آنرا به پورت یو‌اس‌بی کامپیوتر متصل کنید از شما در خواست می‌شود گذر‌وا‌ژه‌ای را که پیش از این مشخص کرده‌اید وارد کنید، جالب اینجاست که قادر هستید مشخص کنید تا در دفعات بعدی، اوبونتو گذرواژه شما را به خاطر داشته باشد تا نیازی به وارد کردن مجدد آن نباشد. پر واضح است که اگر فلش مموری یا هارد اکسترنالی را که به این ترتیب رمزگذاری کرده‌اند را به کامپیوتر دیگری که از سیستم‌عامل اوبونتو استفاده می‌کند متصل کنید از کاربر درخواست می‌شود تا گذرواژه مربوطه را وارد کند.

استفاه از حافظه رمزگذاری شده

این شیوه برای تمامی کامپیوترهایی که از دسک‌تاپ گنوم (GNOME) استفاده می‌کنند کارآیی دارد. اگر به هردلیلی تصمیم گرفتید گذرواژه‌ای را که انتخاب کرده‌اید تغییر دهید کافی است تا در قسمت Disk Utility گزینه Change Passphrase را انتخاب کنید. فرآیند حذف رمزگذاری را نیز به راحتی با فرمت کردن فلش مموری انجام دهید.

دنیای نرم‌افزارهای آزاد امکانات زیادی را در اختیار کاربر قرار می‌دهد، با این حساب خواهشمندیم اگر راه‌دیگری برای رمزگذاری بر روی حافظه‌های جانبی سراغ دارد آنرا با ما و سایر کابران به اشتراک بگذارید.